Giống Cây Bạch Đàn
Nguyên nhân và một số bệnh phổ biến trên Cây Bạch Đàn
Nhiều loài sinh vật gây bệnh cho các loài Bạch Đàn ở các vùng sinh thái khác nhau đã được các kỹ sư nông nghiệp và bà con tìm thấy. Tỷ lệ và mức độ bị bệnh hay loại sinh vật gây bệnh phụ thuộc vào loài Cây Bạch Đàn đang trồng và vùng sinh thái. Các sinh vật gây bệnh phổ biến được phát hiện gồm các loài nấm và vi khuẩn, trong đó các loài nấm là chủ yếu. Các loại nấm khác nhau là nguyên nhân chính gây ra những bệnh trên lá, thân, cành của Cây Bạch Đàn.
Cách phòng trừ bệnh do nấm trên Cây Bạch Đàn
Một trong những bệnh gây hại khá nghiêm trọng đối với Cây Bạch Đàn ở nước ta hiện nay là bệnh cháy lá, khô ngọn do nấm Cylindrocldium quinqueseptatum gây ra. Đây là một loại nấm bệnh nguy hiểm nhất đối với Bạch Đàn ở nước ta.
Nấm gây ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến các vườn ươm và rừng trồng Bạch Đàn ở miền Trung và Đông Nam bộ; hàng chục nghìn ha bị nhiễm bệnh, cây sinh trưởng kém. Trường hợp bị nấm bệnh xâm nhiễm qua nhiều năm liên tục làm thân cây dị dạng và chết.
Những tác hại do Cylindrocldium quinqueseptatum gây ra cho Cây Bạch Đàn
Các lá Cây Bạch Đàn bị nhiễm bệnh có các vùng bị biến màu, thường là màu nâu hoặc xám, xung quanh mép của tổ chức bị bệnh thường có vết mờ. Những diện tích này phát triển rộng sau đó ngả màu nâu, lá bị chết và rụng. Có thể nhìn thấy sợi nấm màu trắng và khối bào tử nấm trên lá và chồi bị nhiễm bệnh bằng kính lúp cầm tay.
Cách phòng trừ sâu bệnh trên Cây Bạch Đàn
Bệnh có thể phát triển cả tán lá những phần dưới thường bị nhiễm nặng hơn. Bệnh có 3 triệu chứng điển hình như sau: Cháy lá, lúc đầu chỉ một vài điểm của phiến lá ở một số lá sát mặt đất sau lan rộng toàn bộ lá rồi rụng; chết đầu ngọn và đốm đen ở thân cây con sau đó toàn bộ cây bị chết.
Cách phòng trừ nấm Cylindrocldium quinqueseptatum
Phòng bệnh nấm Cylindrocldium quinqueseptatum ngay khi mới bắt đầu trồng cây con. Vì thế, bà con cần chú ý tới việc lựa chọn hạt giống, vị trí vườn ươm, đất trồng, cách chăm sóc cây non… để giúp cây tránh được dịch bệnh nói chung và nấm nói riêng.
Vị trí vườn ươm: Vườn ươm nên đặt ở nơi thoát nước, tránh những nơi đã trồng cây nông nghiệp hoặc đã xảy ra dịch bệnh nhiều năm.
Sử dụng hạt giống sạch bệnh: Hạt giống phải được thu từ cây mẹ không bị bệnh và phải đựơc chế biến và bảo quản đúng kỹ thuật, tránh để ẩm mốc và tiếp xúc với nguồn bệnh. Cần xử lý hạt giống trước khi gieo ươm: ngâm hạt giống trong nước ấm 500C, dùng một trong các loại hoá chất sau để khử trùng: captan 0.5%, thiram 0.5%, thuốc 0.5% trong thời gian 15 phút hoặc DM-45 nồng độ 1% trong thời gian 30 phút. Có thử dùng tia tử ngoại có bước sóng 260 nm với 6 giờ /ngày. Các biện pháp này nhằm tiêu diệt bào tử nấm bệnh bám trên bề mặt hạt giống.
Đất đóng bầu: Dùng đất có thành phần cơ giới nhẹ, tơi xốp, không sử dụng phân chuồng chưa hoai. Đất đóng bầu cần được khử trùng để tiêu diệt nguồn bệnh bằng các loại hoá chất xông hơi methyl bromide hay chloropicrin trước khi đóng bầu. Không sử dụng các bầu cũ cây đã bị chết do bệnh.
Chăm sóc cây con: Không được để cây con cớm nắng, thường xuyên làm cỏ, xáo váng mặt bầu cho đất tơi xốp. Các cây con bị nhiễm bệnh phải khẩn trương đưa ra khỏi vườn ươm và tiêu huỷ để tránh lây lan. Các dụng cụ dùng để di rời cây con bị nhiễm bệnh khi đưa trở lại về vườn ươm cần được khử trùng bằng hoá chất. Trong hai tháng đầu mỗi tháng phun phòng 1 lần dùng loại thuốc có phổ rộng như carbendazim 0,1% liều lượng 0,3 lit/m2.
Tưới nước: Nguồn nước tưới phải sạch, không dùng nước ao hồ gần vườn ươm đã bị bệnh. Nguồn nước tưới tốt nhất nên dùng nước giếng, nếu không nước phải được xử lý bằng clo hoặc ozon.
Phân bón: Phân bón phải được sử dụng hợp lý, không bón phân đạm quá mức vì sẽ làm tăng khả năng bị bệnh cho cây.
Mật độ cây con: Cây con không nên đặt quá dày, cần tạo sự thông thoáng, giảm sự tích tụ hơi nước giữa các hàng cây vì bào tử nấm bệnh chỉ nẩy mầm trong điều kiện ẩm độ và nhiệt độ cao.
Sử dụng thuốc hoá học: Không phun thuốc hoá học thường xuyên và sử dụng 1 loại thuốc vào vườn ươm khi không có dịch bệnh.
Khi bệnh xuất hiện ở rừng trồng
Phòng trừ bệnh khi bệnh xuất hiện ở rừng trồng
Bệnh thường xuất hiện và phát tán mạnh vào mùa mưa. Vì thế, bà con nên chặt toàn bộ cành lá bị nhiễm bệnh vào đầu mùa mưa, mang ra khỏi rừng trồng và tiêu huỷ. Phun thuốc hoá học để tiêu diệt và tránh lây lan: thuốc hoá học được sử dụng là: zineb 1%, daconil 0.1%, carbendazim 1%.
Biện pháp tối ưu hiện nay đang được áp dụng là tuyển chọn loài, xuất xứ, gia đình và dòng có khả năng kháng bệnh. Không nên trồng tập trung với diện tích quá lớn Bạch đàn trắng xuất xứ Petford, trên các vùng có lượng mưa bình quân năm cao trên 1800 mm, đặc biệt có 2 tháng liên tục có lượng mưa bình quân tháng đạt trên 350 mm. Không trồng Bạch Đàn uro E. urophylla dòng PN2 tại Đông Nam bộ, hạn chế trồng một số dòng Bạch đàn lai dòng U6 và W5 tại Bình Dương và Bình Phước.
